MHC Alliance

De Scheids

De Scheids : Handje pik

28-3-2017 Sinds ik op de lagere school een keer gebruik moest maken van mijn snelheid om een belager af te schudden weet ik dat ik geen held ben. Als er ergens geknokt werd was ik steevast de eerste die de benen nam. Van een afstandje zag de wereld er immers een stuk veiliger uit. Mede door deze weinig dappere eigenschap heb ik al mijn tanden nog, ben ik nooit betrokken geweest bij een vechtpartij, zelfs niet in mijn studententijd, en heb ik voor zover bekend geen strafblad. Ik kijk met een mengeling van afgrijzen en stille bewondering naar mensen (inderdaad, mannen) wiens taak het is om geweld met gepast geweld te beantwoorden. Kortom, aan mij is geen marinier of ME-er verloren gegaan.

U begrijpt nu vast ook waarom ik in mijn vrije tijd hockeyscheids ben. Op hockeyvelden is fysiek geweld gelukkig een zeldzaamheid. Natuurlijk vallen er wel eens gewonden, maar dat is toch bijna altijd vanwege een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Dat geldt helaas niet voor andere vormen van geweld. Met name verbaal geweld dreigt een moeilijk uitroeibare ervaring te worden op sportvelden, waaronder ook hockeyvelden. Als scheidsrechter heb je daarmee vaker dan je lief is te maken. Is het niet een coach dan is het wel de opa langs de kant die laat weten dat de scheids het allemaal, maar dan ook allemaal, fout ziet. Zelf heb ik het gevoel dat ik met het verstrijken van de jaren wat genuanceerder ben geworden en beter kan relativeren. Maar dat geldt blijkbaar niet voor iedereen. Met name ook jeugdwedstrijden lijken soms het perfecte alibi te verschaffen voor gedrag waar je door-de-weeks op je werk niet mee weg komt.

Recent floot ik een dameswedstrijd in een niet al te hoge klasse. Ik heb wel eens voor hetere vuren gestaan. Het werd een geanimeerde wedstrijd met twee teams die er stevig ingingen en die aan elkaar gewaagd waren. Er waren geen noemenswaardige incidenten of het moest mijn gesprekje met een van de coaches zijn over de door mij gewenste rolverdeling tussen ons. In de laatste minuut scoorde de thuisploeg toch nog de gelijkmaker. De ontlading onder de speelsters en de vele toeschouwers was groot. De deceptie voor de andere ploeg navenant.

Bij de ‘shake hands’direct na het laatste fluitsignaal werden mijn collega en ik bedankt door bijna alle speelsters en hun begeleiders. Eén van de coaches (die van het tussentijdse gesprekje) bleef echter bij zijn dug-out. Voor mij altijd een reden om zelf het initiatief te nemen om zo iemand te bedanken. Negen van de tien keer slaat dat een brug naar een goed gesprek en een vorm van reconciliatie. Zo niet deze keer. Terwijl hij mij de hand schudde kreeg ik een lawine aan verwijten over mij heen. Op hoge toon en met krachttermen om hier niet te herhalen. Vervelender was dat hij mijn hand niet meer losliet, zelfs niet toen ik hem dat drie keer vroeg. Hij vroeg mij ook waarom hij mij zou loslaten. Ik moest mij uiteindelijk lostrekken uit zijn greep.

Het gaat misschien wat ver om dit gedrag te zien als gewelddadig. Ik heb al mijn tanden nog en geen blauwe plekken. Toch bracht zijn gedrag bij mij dezelfde ‘flight or fight’ gevoelens naar boven die ik herkende uit mijn schooltijd. Je wereld wordt nauwer. Je bewustzijn registreert de gebeurtenissen anders. Langzamer. Als een glas dat je laat vallen en waarbij je nog drie acties inzet om het onvermijdelijke breken te voorkomen. Ik kan me slecht herinneren welke woorden hij precies gebruikte. Wie er precies in de buurt stond. Wat ik zelf nog zei.

Ik voelde me geïntimideerd. Ik was aangedaan. Ik voelde me niet eens verongelijkt. Het is meer dat je nog even staat na te trillen en de ervaring staat te verwerken. Ik was geschrokken en verbouwereerd. Dat is blijkbaar wat intimidatie met mij doet. En misschien ook wel met u. Van scheidsrechters blijf je áf.