MHC Alliance

Een oncomfortabele vraag

7-6-2020 De corona epidemie heeft onze gehele maatschappij midscheeps geraakt. Langzamerhand begint het tot ons allen door te dringen dat niet alleen het herstel langer duurt dan verwacht maar ook dat het nieuwe normaal anders zal zijn dan vroeger. Op allerlei terreinen (economisch, ecologisch, sociaal) wordt de wens geuit om de ‘time-out’ die ons nu door het corona virus is opgelegd te gebruiken om goed na te denken over de maatschappij waarin wij dadelijk, als het virus onder controle is, willen leven.

Zou het dan toeval zijn dat juist in deze bedenktijd het onderwerp racisme zo sterk op de voorgrond is gekomen? Velen van ons huiverden bij de beelden van George Floyd. Maar eerlijk gezegd waren die beelden niet nieuw. We zagen ze al talloze malen eerder en toen waren er geen duizenden mensen op de Dam en in vele andere steden. Dit keer lijkt alles anders. George was de druppel.

Dichter bij huis, in Nederland, voeren we onze eigen discussies over racisme. Het Sinterklaasfeest is mij persoonlijk enorm dierbaar en de rol van Zwarte Piet bracht luchtigheid in het bij tijd en wijlen gedragen moralisme van Sinterklaas. Maar nu verkeerde politieke krachten Zwarte Piet hebben geclaimd als nationalistisch symbool is de glans er voor mij wel van af. Tijd voor iets nieuws.

Regelmatig zien we ook in de sport openlijk racisme. De excessen op de tribunes van het betaald voetbal, maar ook bij de amateurs, worden breed uitgemeten. In het hockey is gelukkig voor racisme geen plaats.

Toch?

In een wetenschappelijke studie* is vastgesteld dat honkbalscheidsrechters die dezelfde huidskleur hadden als de pitcher een pitch significant minder vaak ‘uit’ beoordeelden als ballen die door pitchers met een andere huidskleur werden gegooid. Naarmate er minder controlemechanismen waren (video, sensoren) werd dat effect sterker.

Zouden wij in het hockey van deze confirmation bias gevrijwaard blijven? Ik betwijfel het. Als ervaren scheidsrechter ben ik mij bewust van verschillen tussen de spelers en mij en tussen de spelers onderling: leeftijd, sexe, huidskleur, lichaamsbouw etc. Maar ik weet zeker dat ik in de ‘split second’ die mij is gegeven regelmatig de verkeerde beslissing heb genomen. Ik sta niet boven de ‘unconscious bias’ die ik door mijn opvoeding, scholing en levenservaring met mij meedraag. Nog lastiger is het om met de gevolgen van die foute beslissing om te gaan: een eventueel protest, met of zonder emotie, kan vér staan van de wijze waarop ik zelf zou hebben geprotesteerd en het mij moeilijk maken om passend -de-escalerend- te reageren.

Misschien is er nog een reden waarom hockeyers nauwelijks problemen ervaren met racisme: Hoeveel leden met een donkere huidskleur hockeyen er eigenlijk? Op onze club en daarbuiten?

Het is goed om nog eens na te gaan waarom hockey zo populair is bij bovenmodale gezinnen. Ik kan wel een aantal redenen bedenken: veilige omgeving, sportieve sfeer, familiewaarden, teamgeest, goede organisatie. Geen van allen redenen waar mensen met een andere afkomst door worden afgeschrikt. Daarbij staan hockeyclubs open voor alle soorten leden. Niemand wordt afgewezen vanwege zijn huidskleur of vanwege een andere culturele achtergrond. Wij zijn een club van ruimdenkende mensen. Waar voor racisme geen plaats is.

De oncomfortabele vraag die we ons moeten stellen is de vraag waarom mensen met een andere huidskleur niet kiezen voor onze geweldige club. Doen we zelf genoeg ons best om integratie te bevorderen? Doen we er genoeg aan om kinderen uit beneden modale gezinnen en op ‘zwarte scholen’ te bereiken? Het antwoord daarop wordt gegeven door een groeiend aantal hockeyverenigingen die dat wel doen. Die wél de brug slaan naar de andere culturen die Nederland rijk is. En waar we dus veel van kunnen leren. Om daarmee te voorkomen dat we een racistische club worden zonder racisten.

Zoals gezegd, dit is de tijd om na te denken over de wereld van morgen. En over hoe we willen dat onze club van morgen er uit ziet. Laten we die tijd nuttig gebruiken.

Erik Jan Verhulst

*Zie voor referenties tevens het lezenswaardige opiniestuk van Nicolas Christof: https://www.nytimes.com/2020/06/06/opinion/sunday/george-floyd-structural-racism.html?action=click&module=Well&pgtype=Homepage&section=OpEd%20Columnists